الصفة שֵׁם הַתֹּאַר

 تأتى الصفة فى اللغة العبرية بعد الموصوف وتتطابق معه فى عدة أمور هى:

-       التعريف والتنكير:

תלְמִיד חָרוּץ                    تلميذ مجتهد

הַתַּלְמִיד הֶחָרוּץ             التلميذ المجتهد

-       الإفراد والجمع والتذكير والتأنيث:

תַלְמִיד חָרוּץ                 تلميذ مجتهد

תַלְמִידָה חֲרוּצָה             تلميذة مجتهدة

תַלְמִידִים חֲרוּצִים          تلاميذ مجتهدون

תַלְמִידוֹת חֲרוּצוֹת         تلميذات مجتهدات

وترد الصفة فى اللغة العبرية على أوزان متعددة نوضحها بالأمثلة من خلال الجدول التالى:

الوزن	المفرد المذكر	المفرد المؤنث	جمع المذكر	جمع المؤنث
קָטֵל	זָקֵן	זְקֵנָה	זְקֵנִים	זְקֵנוֹת
קָטֹל	יָרֹק	יְרֻקָה	יְרֻקִים	יְרֻקוֹת
קָטוֹל	גָדוֹל	גְדוֹלָה	גְדוֹלִים	גְדוֹלוֹת
קָטִיל	עָשִׁיר	עֲשִׁירָה	עֲשִׁירִים	עֲשִׁירוֹת
קָטָל	חָזָק	חֲזָקָה	חֲזָקִים	חֲזָקוֹת
קָטוּל	חָשׁוּב	חֲשׁוּבָה	חֲשׁוּבִים	חֲשׁוּבוֹת
קַטִּיל	עַלִּיז	עַלִּיזָה	עַלִּיזִים	עַלִּיזוֹת
קַט	קַל	קַלָּה	קַלִּים	קַלּוֹת
קָטֶה	יָפֶה	יָפָה	יָפִים	יָפוֹת
קָטִי	נָקִי	נְקִיָּה	נְקִיּים	נְקִיּוֹת

- ملحوظات:

1-          القامتس الواردة فى صيغة المفرد المذكر تتحول إلى سكون مع سائر الصيغ باستثناء وزن (קָטֶה) حيث تظل كما هى دون تغيير كما فى: יָפֶה  جميل      ← יָפָה  ← יָפִים  ← יָפוֹת .

2-   إذا وقع السكون المحول عن القامتس تحت حرف حلقى فإنه يتحول إلى حاطف بتاح، مثل : חָשׁוּב مهم ←  חֲשׁוּבָה  ← חֲשׁוּבִים ← חֲשׁוּבוֹת  

3-          يجب مراعاة جنس الموصوف فى صيغة الإفراد، إذ إن هناك أسماء تجمع جمعاً شاذاً، حيث تكون فى المفرد مذكرة وتجمع جمعاً مؤنثاً والعكس. ففى هذه الحالة تتطابق الصفة مع جنس الموصوف فى حالة الإفراد لا الجمع مثل : הַכּוֹחוֹת הַמְזוּיָנִים القوات المسلحة، وليس הַמְזוּיָנוֹת. ذلك أن الموصوف فى حالة الإفراد هو: הַכּוֹח وهذا اسم مذكر فى اللغة العبرية. ومن ذلك أيضاً : בֵּיצִים קָשׁוֹת  بيض مسلوق (لأن أصل בֵּיצִים فى المفرد هو בֵּיצָה ) - מְקוֹמוֹת רְחוֹקִים أماكن بعيدة ( لأن أصل מְקוֹמוֹת فى المفرد هو מָקוֹם) .

4-          إذا جاء الموصوف فى صيغة المثنى فإن الصفة تأتى فى صيغة الجمع الملائم لجنس الموصوف فى حالة الإفراد مثل : עֵינַיִם שְׁחוֹרוֹת  عينان سوداوان. لأن كلمة (עַיִן) فى حالة الإفراد مؤنثة.

5-          قد يتم إضافة حرفين فى نهاية الصفة مماثلين لآخر حرفين فيها، وفى هذه الحالة يكون لهما دلالتان هما:

-       قلة اتصاف الموصوف بالصفة، وكثيراً ما يحدث ذلك فى الصفات الدالة على الألوان مثل: אֲדַמְדַם  ضارب إلى الحمرة  ← אָדֹם أحمر / שְׁחַרְחַר ضارب إلى السواد ← שָׁחֹר أسود .

-       المبالغة فى الصفة مثل : קְטַנְטָן متناهى الصغر←  קָטָן صغير/ יְפַהפֶה شديد الجمال  ←  יָפֶה جميل .

-       يجرى على الصفة ما يجرى على الموصوف عند الإضافة مثل : שְׁחוּרַת-עֵינַיִם سوداء العينين.

درجات الصفة דְרָגוֹת הַתּאַר

للصفة فى اللغة العبرية أربع درجات هى:

1-   الدرجة البسيطة : הַדַּרְגָה הַפְּשׁוּטָה

    يتم فيها وصف الاسم دون ربطه بأى أسماء أخرى مثل : הַתַּלְמִיד  הֶחָרוּץ בָּא التلميذ المجتهد جاء.

1-      درجة التشبيه : דַרְגַת הַשִּׁוּוי

    يتم فيها تشبيه اسم بآخر. وتتحقق من خلال استخدام أداة التشبيه (כּ) أو (כְּמוֹ) مثل: הַחַיָּל אַמִיץ כַּאֲרִי الجندى شجاع كالأسد.

2-      درجة التفضيل : דַרְגַת הַיִּתְרוֹן

    يشار فيها إلى أفضلية اسم على آخر. وتتحقق من خلال استخدام الأداة (מִן) أو (מ) التى يتم وضعها بعد الصفة مثل : הָאֲרִי חָזָק מִן הַסוּס الأسد أقوى من الحصان. أو استخدام كلمة יוֹתֵר (أكثر) قبل الصفة مثل : הָאֲרִי יוֹתֵר חָזָק מִן הַסוּס.

3-      درجة المبالغة : דַרְגַת הַהַפְלָגָה

    يشار فيها إلى أفضلية اسم على سائر جنسه. وفى هذه الحالة يتم تعريف الصفة وتتبع بحرف النسب (בּ) أو (בְּכָל) مثل : שָׂרָה הַיָּפָה בְּתַלְמִידוֹת הַכִּתָּה / שָׂרָה הַיָּפָה בְּכָל תַלְמִידוֹת הַכִּתָּה سارة الأجمل بين تلميذات الفصل.

 وقد تستخدم فى العبرية الحديثة كلمة (בְּיוֹתֵר) التى ترد بعد الصفة المعرفة مثل: שָׂרָה הַיָּפָה בְּיוֹתֵר בְּתַלְמִידוֹת הַכִּתָּה. أو كلمة (הֲכִי) التى ترد قبل الصفة النكرة مثل: שָׂרָה הֲכִי יָפָה בְּתַלְמִידוֹת הַכִּתָּה.